Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 2025 vekalet yoluyla kurban kesim bedelinin yurt içinde 13 bin 500, yurt dışında 5 bin 450 lira olarak belirlendiğini açıkladı. Peki, Türkiye'de kurban kesim bedelinin yurt dışına göre daha yüksek olmasının nedeni ne?
Türkiye'de yaşanan yüksek enflasyon ve döviz kurundaki dalgalanmalar, maliyetleri doğrudan etkiliyor. Yem fiyatlarından nakliye giderlerine kadar pek çok kalemdeki artış, kurbanlık hayvanların yetiştirilmesi ve kesim süreçlerinin maliyetini yükseltiyor. Yurt dışındaki operasyonlarda ise bu tür dalgalanmaların etkisi daha sınırlı.
Türkiye'deki asgari ücret ve diğer işçilik maliyetleri, yurt dışındaki bazı ülkelere kıyasla daha yüksek olabiliyor. Bu durum, kesim ve dağıtım süreçlerindeki personel giderlerini artırıyor. Ayrıca Türkiye'deki vergi oranları ve kurban kesimiyle ilgili diğer yasal düzenlemeler, maliyetleri yukarıya çekiyor.
Türkiye'deki hayvan yetiştirme koşulları, arazi maliyetleri ve yem fiyatları gibi faktörler, kurbanlık hayvanların maliyetini etkiliyor. Yurt dışında, özellikle toplu kesimlerin yapıldığı bölgelerde, daha uygun maliyetli hayvan tedariki mümkün.
Kurbanlık hayvanların kesim alanlarına taşınması ve etlerin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması süreçlerindeki lojistik ve nakliye giderleri de maliyeti artırıyor.
Türkiye'deki kesimhanelerde uygulanan yüksek hijyen ve kalite standartları, beraberinde belirli maliyetleri getiriyor. Bu standartların yurt dışındaki uygulamalardan farklılık göstermesi maliyet farkına yol açabilir. Fakat yurt dışındaki kesimlerin hijen durumunu bilemiyoruz.
Fiyat farkı, sorgulanması gereken bir durum
Diyanet'in belirlediği bu fiyat farkı, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri açısından sorgulanması gereken bir durum. Vatandaşların bu konudaki merakını giderecek detaylı bir maliyet analizi kamuoyuyla paylaşılmalı. Yurt dışındaki daha düşük maliyetli seçeneklerin hangi şartlarda ve hangi kalite standartlarında gerçekleştirildiği de açıkça belirtilmeli.
Ayrıca, Türkiye'deki kurban kesim maliyetlerini düşürmeye yönelik alternatif çözümler ve politikalar üretilmesi de önem arz ediyor. Hayvancılık sektöründeki verimliliğin artırılması, lojistik süreçlerin optimize edilmesi ve vergi düzenlemelerinde iyileştirmeler yapılması gibi adımlar, vatandaşların daha uygun koşullarda kurban ibadetlerini yerine getirmelerine olanak sağlar.
Sonuç olarak, Türkiye'deki vekaletle kurban kesim bedelinin yurt dışına göre daha yüksek olması, kötü ekonomi yönetimi ile ortaya çıkan bir durum. Ancak bu durumun nedenleri şeffaf bir şekilde açıklanmalı ve maliyetleri düşürmeye yönelik somut adımlar atılmalı. Aksi takdirde, vatandaşların dini vecibelerini yerine getirme konusunda ekonomik zorluklarla karşılaşması ve kurumların güvenilirliğinin zedelenmesi gibi olumsuz sonuçlar doğacaktır.
