Birleşmiş Milletler tarafından 2008 yılında 2 Nisan, "Dünya Otizm Farkındalık Günü"olarak,
Nisan ayı da "Otizm Farkındalık Ayı" olarak ilan edilmiştir. Nisan ayı boyunca tüm dünyada
otizm konusunda tüm dünyada olduğu gibi Ülkemizde de çeşitli bilinçlendirme ve farkındalık
çalışmaları yapılmaktadır.
Açık kaynaklardan edinilen bilgilere göre, otizm, doğuştan gelen ve genellikle insan hayatının
ilk üç yılında fark edilen ve hayat boyunca devam eden, sosyal etkileşim, sözel ve sözel
olmayan iletişimde problemler, tekrarlayıcı davranış ve kısıtlı ilgi alanları ile kendini gösteren
karmaşık bir gelişim bozukluğu olarak ifade edilmektedir.
Otizm erken evrede basit belirtiler dikkate alındığında kolayca teşhis edilebilir, beynin
yapısını ya da işleyişini etkileyen bir sürecin sonucu olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Çocuğun çevresi ile yeterli sosyal ilişki kuramaması, iletişim alanında belirgin gelişim
problemleri göstermesi takıntılı davranış biçimlerine sahip olması şeklinde özetlenebilir.
Otizmin görülme sıklığı günümüzde büyük bir hızla artmaktadır ya da konunun önemine
binaen ilginin artması veya konunun üzerine yoğunlaşılmasıyla geçmiş 50 yıla nazaran daha
sık teşhis edildiği görülmektedir. Otizmin erkek çocuklardaki yaygınlığı, kız çocuklarından 3-
4 kat daha fazladır.
Otizmin temel belirtileri arasında, başkasıyla göz teması kuramama, gözlerin bir yere takılıp
kalması, sözleri tekrarlama, sallanma, çırpınma, parmak ucunda yürüme, dönen nesnelere
karşı aşırı ilgi gibi davranışları sıralamak mümkündür.
Çevreye ilgisizlik, adına tepki vermeme, aşırı hareketlilik veya hareketsizlik, çoğunlukla
insanları değil de cansız varlıkları tercih etmek, sosyal ve duygusal açıdan kendisini izole
etmek, işaret etmemek, ihtiyaçlarını yetişkinin elini kullanarak ifade etmek, taklit becerisi
yokluğu ya da azlığı, konuşmada az gelişme, ya da konuşmayı iletişim aracı olarak
kullanmama, söylenenleri sık sık tekrarlama, zamirleri ters kullanma, mekanik ve tek düze
ses tonu kullanma, düzen takıntıları, uygunsuz gülme ve kıkırdama, objelere gereksiz
bağlanma, davranış tekrarlanmaları, sürekli aynı oyunları oynama, hayali oyun üretememe
gibi hareket ve eylemler tipik otizm belirtisi olabilir fakat bu sayılanların en az yarısının
gözlenmesi halinde otizm tanısı konulabilir. Ancak tanı konunun uzmanları tarafından
konulmalıdır. Ailelerin çocuklar üzerinde dikkatli gözlemleri ve şüpheleri sonucunda
konunun uzmanları ile gecikmeden, vakit geçirmeden irtibata geçmeleri halinde erken tanı,
tedavide daha etkin olmaktadır.
Otizmin tedavisinin başarıya ulaşmasındaki ilk etken erken teşhis olup sonrasında da düzenli
ve sürekli bir özel eğitime devam edilmesidir. Diğer illere göre daha profesyonelce özel
eğitim veren birçok kuruluşa sahip olan Eskişehir bu konuda da örnek olarak gösterilebilecek
durumdadır. Her işte olduğu gibi, SEVGİ ve SABIR özellikle Otizmle mücadelenin de
vazgeçilmez anahtarıdır…
