ÇANAKKALE SAVAŞLARININ ŞEHİT VE GAZİLERİ,
SİZLERE ÇOK BORCUMUZ VAR… UNUTMADIK! UNUTTURMAYACAĞIZ!!!
Çanakkale Türküsü, Çanakkale Savaşı'nı anlatan bir türküdür.Kastamonu yöresine aittir.
Notaya Muzaffer Sarısözen'in aldığı türkünün kaynağı Kastamonulu İhsan Ozanoğlu'dur.[1] İlk kayıt 1923 yılında Marika Papagika'ya aittir. Türkçe söylemiştir. Bogos Kirecciyan tarafından ayrıca Türkçe sözlerle plağa kaydedildi. Bestecisi Kemani Kevser Hanım gözüken Çanakkale Marşı[2] [3] ve bestecisi anonim olan Çanakkale Türküsü[4][5] çeşitlemeleri İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezine kayıt edilmiştir.
ÇANAKKALE ŞAVAŞLARI BİLGİLERİMİZİ TAZELİYELİM
Tarihin en kanlı savaşlarından biri olarak bilinen Çanakkale Savaşları'nda; Kastamonu genelinde 2.425; Taşköprü ilçesi 330 şehit verirken, en çok şehit veren köy de, 25 şehitle Araç İlçesi, Güzlük Köyü'dür.
Anadolu'nun ilk lisesi Abdurrahmanpaşa Lisesi de, 1914 ve 1918 yıllarında "mezun" veremedi.
Osmanlı kaynaklarından derlenen sayılarda, savaşlarda şehit olanların sayısı 56.643; sakat kalanların 97.007, kaybolanların da 11.178 olarak veriliyor.
Moorehad'ın "Gelibolu" adlı eserinde, Çanakkale Savaşı'nda Türk tarafının toplam kayıp: 251.309 olarak veriliyor. Bu sayının yüzde 20'den biraz çoğunun "cephede şehit" olanlardan; geri kalanının da kayıp, hastalıktan ölen, yaralı ve hastalanıp geri yollananlardan oluşuyor.
Çanakkale Boğaz Komutanlığı'nın yayımladığı "resmi bilgi ve belgeler"e göre, "cephede şehit" olanların sayısı 589'u subay olmak üzere toplam 57.000'dir.
Çanakkale Savaşı'na Anadolu topraklarının yanısıra Osmanlı Devleti'nin "terk" ettiği topraklardan da katılım oldu. Suriye ve Filistin'den 787, Lübnan ve Irak'tan 117, Kosova'dan 65, Yunanistan'dan 45, Makedonya'dan 31, Arnavutluk'tan 27, Bulgaristan'dan 21 kişinin "şehit" olduğu "kayıt"larda geçiyor.
ÇANAKKALE'DE İLLERE GÖRE ŞEHİT SAYISI
Adana (842), Adıyaman (11), Afyon (95), Aksaray (285), Amasya (32), Ankara (1.772), Antalya (183), Artvin (10), Aydın (1746), Balıkesir (2.779), Bartın (254), Bayburt (21), Bilecik (854), Bingöl , Bitlis (59), Bolu (1.405), Burdur (606), Bursa (3.737), Çankırı (972), Çanakkale (1.788), Çorum (1.333), Denizli (2.195), Diyarbakır (49), Edirne (858), Elazığ (1.59), Erzurum (109), Eskişehir (843), Gaziantep (502), Giresun (114), Gümüşhane (39), Hatay (283), İçel (1.218), Isparta (55), İstanbul (1.648), İzmir (1.720), Kahramanmaraş (213), Kars (1), Kastamonu (2.425), Kayseri (771), Kırıkkale (232), Kırklareli (366), Kırşehir (448), Kocaeli (583), Konya (2.683), Kütahya (1.487), Malatya (141), Manisa (2.174), Mardin (7), Muğla (671), Muş (7), Nevşehir (525), Niğde (509), Ordu (56), Rize (71), Sakarya (526), Samsun (44), Siirt (40), Sivas (25), Tokat (47),Trabzon (155),Tunceli (30),Urfa (383), Uşak (818), Van (36), Yozgat (661), Zonguldak (753).
Çanakkale Savaşları'nda en çok şehit veren ilimiz Bursa'dır. Bursa'dan 3.737 şehit verilmesine karşılık, Balıkesir'den 2.779, Konya'dan 2.683, Kastamonu'dan 2.425 ve Denizli'den 2.195 şehit verilmiştir.
En çok şehit veren köy de Kastamonu'nun Güzlük Köyü olup, bu köyden 25 şehit verilmiştir.
Çanakkale Türküsü olarak bilinen ve "Çanakkale içinde vurdular beni" diye başlayan türkünün Kastamonu kaynaklı olması Kastamonulu şehit sayısının çokluğunu vurgulayan bir göstergedir.
Bir İngiliz general, "Çanakkale'nin İngilizler açısından en büyük kazancı, Türk milletinin okumuş-aydın kesiminin şehit edilmesi, gençliğinin ve geleceğinin elinden alınmasıdır" demiştir.
Küre'ye bağlı, İnebolu-Küre arasındaki Ersizler Köyü'nün eski adı Dere Köyü'dür. Bugünkü adı Ersizler Köyü'dür. Bu köy tüm erkeklerini Birinci Dünya Savaşı, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı'nda şehit vermiştir. Bu köyün kadınları da tekerlekli öküz arabalarıyla İstiklal Savaşı'nın mermilerini taşımışlardır.
İLÇELERDEKİ ŞEHİT SAYISI
Araç: 406,Cide: 399 Taşköprü:330 Daday: 249 Tosya: 248
İnebolu: 138 Küre: 120 Kastamonu Merkez: 119 Azdavay: 57 Devrekâni: 55 Pınarbaşı: 37 Şenpazar: 32 Doğanyurt: 22 Ağlı: 18 Çatalzeytin: 16 İhsangazi : 13 Abana: 9 Hanönü: 9 Bozkurt: 6 Seydiler: 2
En çok şehit veren Araç İlçesi, Güzlük Köyü, Kastamonu Merkez'e 87 km, Araç Merkez'e 42 km uzaklıktadır Güzlük Köyü'nden 25 kişi şehit düşmüştür.
Hazırlayan Mustafa Balcı araştırmacımıza sonsuz teşekkürler…
(Bu haber "taskoprupostasi.com"dan derlendi)
