Toplantıya, projeyi yürüten ve ÇED raporunu hazırlayan firma ile birlikte bakanlık yetkilileri, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve çeşitli platformlar katılacak. Tarafların sunumları dinlenecek, itirazlar değerlendirilecek ve Eskişehir'in geleceğini ilgilendiren bu kritik süreçte son karar belirlenecek.
Bölgenin Ekosistemi Tehlike Altında
Projenin bölge üzerindeki olası etkileri, uzun süredir çevreciler ve uzmanlar tarafından dile getiriliyor. TEMA Vakfı Kıdemli Proje Koordinatörü ve Çevre Mühendisi Onur Küçük, bölgenin büyüklüğüne dikkat çekerek, faaliyetlerin iki ilçeyi kesen, vahşi yaşama ve tarım alanlarına ev sahipliği yapan bakir bir doğada yürütüleceğini belirtiyor. ÇED raporuna göre, burada her gün patlatmalar yapılacak ve yılda 12 milyon ton kayaç çıkarılacak. Şirket, 10 yıl boyunca toplam 120 milyon ton kayaç çıkarılacağını taahhüt ediyor.
Bu kayaçların önemli bir bölümü atık niteliğinde olsa da, kalan kısmı altın, gümüş ve diğer metallerin bulunduğu cevherlerden oluşuyor. İşte tam da bu noktada siyanürle liç yöntemi devreye giriyor. Çevre uzmanları, bölgeye büyük zarar vereceğini öne sürdükleri bu yöntemin, siyanürün açık alanda kullanılması nedeniyle toprak, su ve hava için ciddi bir tehdit oluşturduğunu söylüyor.
Sakarya Nehri ve Yeraltı Suları Risk Altında
Projenin en büyük endişe kaynağı, yüksek miktarda su tüketimi. Şirket, tesis tam kapasiteye ulaştığında yıllık 9.4 milyon ton su tüketeceğini belirtiyor. Üstelik bu suyun nereden temin edileceği konusunda net bir açıklama yapılmıyor. Şirket yetkilileri, Sakarya Nehri'nden, kuyulardan ya da tarımsal sulama yönetiminden su alabileceklerini ifade ederken, hangi kaynaktan ne kadar çekileceğine dair kesin bir bilgi paylaşmıyor.
Çevre mühendisleri ve hukukçular, bu kadar yüksek miktarda su kullanımının yeraltı su kaynaklarını ciddi şekilde tehdit edeceğini ve Sakarya Havzası'ndaki ekosistemi olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. Benzer projelerde daha düşük su kullanımı bile mahkemeler tarafından riskli bulunmuşken, bu projeye izin verilmesi halinde bölgedeki tarım ve doğal yaşamın büyük zarar görebileceği ifade ediliyor.
Hukuki Süreç ve Daha Önce Durdurulan Projeler
Avukat Mert Yedek, bölgedeki madencilik faaliyetlerinin geçmişine dikkat çekiyor. Eskişehir'de daha önce açılan birçok altın madeni davasında yürütmeyi durdurma kararı çıktığını hatırlatan Yedek, Sarıcakaya Altın Madeni projesinin Danıştay sürecinde olduğunu, Tepebaşı Altın Madeni projesinin ise tamamen durdurulduğunu söylüyor.
Buna rağmen, Eskişehir'in %71'inin maden ruhsatlarıyla kaplı olduğu gerçeği, kentin giderek artan madencilik baskısı altında olduğunu gösteriyor. Yedek'e göre, bu projeye onay verilmesi, ilerleyen yıllarda bölgedeki madencilik faaliyetlerinin daha da artmasına kapı aralayabilir.
9 Nisan'da Ne Olacak?
Ankara'da gerçekleştirilecek toplantı, projenin geleceği açısından belirleyici olacak. ÇED sürecinin tamamlanması halinde proje resmen başlayabilir. Ancak toplantı sonunda projenin durdurulmasına ya da yeniden değerlendirilmesine karar verilmesi de ihtimaller arasında.
Çevreciler ve sivil toplum örgütleri, toplantıya güçlü bir şekilde katılarak Eskişehir'in doğal varlıklarını korumak için tüm itirazlarını dile getireceklerini belirtiyor. Özellikle su kaynakları, toprak yapısı ve ekosistem üzerindeki olası yıkıcı etkiler göz önüne alındığında, bu toplantının yalnızca Eskişehir için değil, tüm bölge için büyük önem taşıdığı vurgulanıyor.
Eskişehir'in doğası ve geleceği için kritik gün 9 Nisan. Verilecek karar, kentin yıllarca sürecek bir değişimin eşiğinde olup olmadığını belirleyecek.
