Son yıllarda otizm vakalarında gözlenen artış, uzmanları endişelendiriyor. Özellikle 2000'li yıllardan itibaren otizm vakalarının üç katına çıktığı ve her 10 yılda bir üç kat daha artış gösterdiği belirtiliyor. Bu artışın en önemli nedenlerinden biri olarak dijitalleşmenin etkisi gösteriliyor.
Otizm, tek bir genle bağlantılı olmamakla birlikte genetik bir boyutu olan, çok etkenli ve çoklu genetik bir hastalıktır. Çevresel etkenler de otizmin gelişiminde önemli rol oynar. Özellikle anne ve diğer aile üyelerinin davranışları incelendiğinde, yüksek kaygı düzeyleri, öfkeli ruh halleri, sosyal destek eksikliği ve yetersiz başa çıkma becerileri gibi faktörler dikkat çekiyor. Ailede depresyon da bu durumu daha da kötüleştirebiliyor.
0-3 yaş arasındaki çocuklar için ekran maruziyeti son derece tehlikeli. Bu yaş grubunda çocuklar, konuşma ve iletişim kurma ihtiyacı hissederler. Ancak ekranlar, çocukların bu ihtiyacını kolay erişilebilir ve cazip bir şekilde karşılayarak, sözcük üretme ihtiyacını ortadan kaldırıyor. Ekranlar, renkli, hareketli ve dikkat çekici bir dünya sunarak çocuğu sadece izleyici konumuna getiriyor. Oysa çocuk, annesi veya arkadaşlarıyla iletişim kurduğunda, konuşmak ve sözcük üretmek zorunda kalır. Bu sayede beyindeki sözcük üreten, anlam ve duygu katan ve ifade eden alanlar aktif hale gelir. Ekran karşısında ise sadece dinleme ile ilgili alanlar çalışır, diğer alanlar aktif olmadığı için bu bölümler arasındaki bağlantılar gelişmez.
4 yaşına kadar beyindeki bu kritik bağlantılar oluşmazsa, sonrasında bu gelişimi sağlamak oldukça zor ve uzun süreli bir süreç haline gelir. Bu nedenle, 0-3 yaş dönemi, beyinsel gelişim açısından son derece önemlidir.
Uzmanlar, çocukların ekran maruziyetini sınırlandırılması ve sosyal etkileşimlere teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.
