Ocak ayı yazımda kış mevsimine girdiğimizi, çevre şartlarının zorlaştığını ve araç kullanımında zorluklar meydana geldiğinden bahsetmiştim. Bu zorlukların kar yağışı, sislenme ve yağmur yağışı şeklinde karşımıza çıktığını söylemiştim. Sis olayını açıkladık. Bu ayki yazımda karlı havalarda araç kullanımında bazi yanlış bilgiler ve pratik çözümlerden bahsetmek istiyorum.
Kış ayları zor şartlar içerir. Zor şartlara daha dikkatli bir şekilde hazırlıklı olmak gerekir. Hazırlıklı olmaktan amaç öncelikle araçlarımızın hazırlıklı olması demektir. Öncelikle araç bakımlarının kış aylarına girerken tam bir şekilde yapılması gerekir. Bunların başında kış lastikleri gelir. Bazı sürücüler kış lastiklerini kar lastiği olarak algılamaktadır. Oysa 4-7
oC nin altındaki düşük sıcaklık değerlerine ulaşınca kış lastiklerinin kullanılması gereklidir. Kış lastikleri yumuşak, yaz lastikleri serttir. Kar olup olmadığına bakmaksızın 4-7
oC nin altındaki düşük sıcaklıklar belirince hemen lastik değişimi yapılmalıdır. Bu durumda lastiklerin çatlaması önlenir ve daha güvenli bir sürüş sağlanmış olur.
Bunun yanında lastik basınçlarına dikkat etmek gerekir. Çoğu sürücü karlı ve buzlu havalarda lastik basınçlarını düşürür. Düşük lastik basıçlı lastiklerin yolu daha iyi kavrayacağını düşünürler. Oysa bu çok yanlış bir davranıştır. Kış aylarında lastik basınçlarını daha fazla artırmak gereklidir. Çünkü karlı ve buzlu havalarda lastik basıncı ne kadar yüksek ise o kadar yoldaki kar ve buzu yırtma kuvveti uygular. Örneğin yaz ayları için 33 PSI basınç öneriliyor ise kış aylarında bu basıncı 35 PSI' a çıkarmak daha faydalı olacaktır.
Bunun yanında araçların klima gazlarının yeterli seviyede olması gereklidir. Klima gazı tam ise gerekli görevi yerine getirebilir. Aksi halde ister yaz, isterse kış ayı olsun klimalar gerekli görevlerini yerine getiremezler.
Soğuk havalarda arka ve ön cam buğuları oluşur. Bu durumda aracımızı çalıştırdığımızda araç camlarındaki buzları kolay kazıyabilmek için önce aracımızı çalıştırıp, üflemeler soğuk olsa bile hemen yüksek devirde camlara verip, sonrasında camlardaki buz temizliğini yapmalıyız. Aynı anda araç cam resistanslarını da çalıştırmalıyız.
Gelelim sürüş esnasında yapılacaklara. Öncelikle aracı ilk çalıştırdığımızda yavaş hareket etmeliyiz. Soğuk motora yüksek devirle yüklenmek aracımıza zarar verir. Göstergede ısınma belirtisi gördüğümüzde aracımızı hızlandırmalıyız.
Elbette yaz aylarında hangi hızla araç kullanıyor isek, onun en az 20 km/saat altında hızlarda aracımızı kullanmalıyız. Yaklaşık 1.5-2 tonluk araclarımızı kontrol etmek zorlaşabilir. Yolda kar ve buz kuvvetli ise ani direksiyon hareketlerinden kaçınmalıyız. Aracımızdaki navigasyon ekranını veya cep telefonlarındaki maps uygulamalarını açıp yoldaki yatay kurp(viraj) durumunu önceden görmeli ve ayağımızı gazdan çekerek hızımızı motor gücü ile düşürmeliyiz. Ani direksiyon hareketi ve frenlemeler yol güvenliğini azaltacaktır.
Bir yola çıkarken öncelikle meteorolojik şartların kontrol edilmesi gerekir. Acil bir iş yok ise gerekirse trafiğe çıkılmaması gereklidir.
Sisli havalarda her taşıt kendi şeridinden yol almalıdır. Sisli havalarda araçların fren mesafelerinin uzadığı gerçeği hiç bir zaman unutulmamalıdır. Araçlarda eğer var ise navigasyon uygulaması açılmalıdır. Yolun düz kısımları(aliyman) ve yatay kurp(viraj) kısımlarına dikkat edilmelidir.
Arka ve ön sis farları kesinlikle açılarak sürüş yapılmalıdır. Yatay trafik işaretleri düzgün bir şekilde takip edilmelidir. Eğer iyice sürüş şartları kötüleşmiş ise en yakın park yerine çekilmeli ve şartların iyileşmesi beklenilmelidir.
Aşırı kar şartlarında uzun farlar kullanılmaz. Eğer kullanılır ise gözlerde yorulma fazlalaşır. Görüş mesafesi daha azalır. Bunun için karlı hava şartlarında kısa hüzmeli farlar ile yolculuk gerçekleştirilmelidir.
Yoğun kar yağışında düşey trafik işaretleri kar ile kaplanabilir. Bunun için bu ltrafik işaretlerinin sürüş esnasında iyi takip edilmesi gereklidir. Düşey trafik işaretlerinde sadece DUR işareti 8 gendir. Diğerleri üçgen, dairesel ve dikdörtgendir. Bunu dikkatli bir şekilide ayırt edilmesi gerekir. Çünkü DUR TRAFİK İŞARETİ, mutlaka durulması ve gerekli tedbirlerin en uygun şekilde alınması gerektiğini bildirir.
Ulaşacağımız yere biraz geç ulaşabiliriz. Ama güvenli bir şekilde ulaşırız. Kış aylarında hızımızı düşürelim. Lütfen sevdiklerimizi üzmeyelim.
Hatamız oldu ise affola…
Saygılarımla,
Prof. Dr. Murat KARACASU
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği Bölümü
Ulaştırma Anabilim Dalı Başkanı
muratk@ogu.edu.tr
